Een fictiereeks over het jaar waarin Italië voorgoed veranderde – vanaf dinsdag 3 mei
1992 (in het Italiaans 'millenovecento novanta due') is een dramareeks over de gebeurtenissen in het leven van zes mensen die elkaars pad kruisen in het woelige Italië van 1992, bij het begin van ‘Operatie schone handen’: de strijd van de rechterlijke macht tegen de wijdverspreide corruptie in de Italiaanse politiek en economie.
De 10-delige politieke thriller werd bedacht door acteur-regisseur Stefano Accorsi, die ook een hoofdrol vertolkt. 1992 werd geproduceerd door Sky Italia, dat eerder ook al tekende voor andere straffe series als Romanzo Criminale en Gomorra.
De serie verweeft op subtiele manier fictieve personages met de historische gebeurtenissen die heel Italië op zijn grondvesten deden daveren, een einde maakten aan de zogenaamde Eerste Italiaanse republiek en het begin inluidden van het tijdperk van Berlusconi.
Vanaf dinsdag 3 mei om 22.45 u. op Canvas en canvas.be.
Feiten en fictie
1992 begint, zoals de echte operatie ‘Mani pulite’, met de arrestatie in flagrante delicto door rechter Antonio Di Pietro van Mario Chiesa, een socialistische politicus en manager van een bejaardenhuis in Milaan. De man wordt beschuldigd van corruptie en omkoperij. Het is het begin van een grootschalig onderzoek naar gelijkaardige gevallen, eerst in Milaan en daarna in heel Italië. Daaruit blijkt dat het betalen van smeergeld, omkoping en corruptie endemisch zijn in de Italiaanse politiek en economie. Milaan wordt al snel omgedoopt tot Tangentopoli (‘omkoopstad’), maar het onderzoek verspreidt zich over heel Italië en tot in de hoogste regionen van de politiek en het bedrijfsleven.
Zo’n 5000 mensen worden beschuldigd van corruptie, onder wie op een bepaald moment de helft van alle parlementsleden. Verschillende politici en ondernemers plegen zelfmoord. Meer dan 400 stads- en gemeenteraden worden ontbonden op beschuldiging van corruptie. De malaise in de publieke opinie wordt nog vergroot door de moorden op de maffiajagers Giovanni Falcone en Paolo Borsellino. Het zijn turbulente tijden voor Italië die leiden tot de totale ineenstorting van de meeste traditionele politieke partijen en de val van de regering. Zo wordt de weg geëffend voor Forza Italia van zakenman en mediamagnaat Silvio Berlusconi en de Lega Nord van Umberto Bossi. Die genieten op dat moment nog het voordeel van de twijfel. Want na de ‘grote kuis’ van de Operatie schone handen is 1992 voor vele Italianen ook het jaar van de nieuwe hoop.
Dat is de historische achtergrond die met archiefbeelden geregeld ook subtiel geïntegreerd wordt in het verhaal. De fictieve personages passen daar naadloos in.
De personages
Luca Pastore (Domenico Diele) is een jonge politieman in het team van onderzoeksrechter Antonio di Pietro. Hij heeft een heel persoonlijke reden om af te rekenen met de zakenmanMichele Mainaghi (Tomasso Ragno), wiens farmaceutische bedrijf besmet bloed heeft verkocht en zo vele slachtoffers maakte. Luca werkt samen met Rocco Venturi (Alessandro Roja), een dynamische Romeinse politieman met een duister kantje.
Michele Manaighi heeft nog twee andere problemen. Zijn verwende dochter Bibi Manaighi (Tea Falco) is een ongeleid projectiel dat na het ‘Tangentopoli’-schandaal vreemde keuzes maakt in haar leven. En Micheles minnares Veronica Castelle (Miriam Leone, een voormalige miss Italië) is een vamp met ambities in de showbizz en televisie. Daarom wedt ze ook op een tweede paard: Leonardo Notte (Stefano Accorsi), de marketingmanager in het reclamebedrijf van ene Silvio Berlusconi, ondernemer en mediamagnaat. Notte heeft een wat schimmig verleden, maar de gebeurtenissen van 1992 bieden hem een unieke gelegenheid om carrière te maken in het kielzog van zijn baas.
En dan is er nog Petro Bosco (Guido Caprini), een 33-jarige veteraan van de Golfoorlog die het tot ‘posterboy’ van de opkomende Lega Nord schopt nadat hij een politicus van die partij redt uit de handen van een Albanese maffiabende.
Prestigieus
1992 is een grootschalige productie die het belang en de impact van de gebeurtenissen van toen ten volle tot hun recht laat komen. Naast de hoofdacteurs – bij ons grotendeels onbekend – zijn er nog zo’n 150 andere sprekende rollen en 3000 figuranten. Er werd gefilmd op liefst 100 locaties in heel Italië, onder meer in het Italiaanse parlement en Villa Fendi in Rome, en de iconische Pirelli-toren in Milaan.
Er werd niets onverlet gelaten om de tijdssfeer en het straatbeeld zo correct mogelijk weer te geven. Dat lijkt op het eerste gezicht niet zo bijzonder, omdat de reeks zich in de recente geschiedenis afspeelt. Maar precies dat maakt het zo moeilijk, omdat vele mensen zich die periode nog herinneren en de verschillen zouden zien als niet de juiste kleren, kapsels, brillen en auto’s werden gebruikt.
1992 is een snelle, sfeervolle en uitstekend gemaakte serie die in de pers met veel lof werd onthaald:
“Zelden is een natie moedig genoeg om zichzelf op deze manier een spiegel voor te houden” (Frankfurter Allgemeine)
“A complicated political history in a setup as engaging as Game of Thrones with a ruthlessness straight from House of Cards” (Hollywood Reporter)
“A massive hit for the Italian TV Industry” (Variety)
Het alom geprezen 1992 wordt inderdaad vaak vergeleken met House of Cards, maar ook metBoss, Mad Men en The West Wing, al zijn vele critici het erover eens dat geen enkele serie het entertainmentgehalte van de echte Italiaanse politiek ooit zal kunnen evenaren.